Hệ tiêu hóa khỏe mạnh là nền tảng của sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, các vấn đề như đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu, ợ nóng, buồn nôn hay táo bón lại khá phổ biến do chế độ ăn uống, lối sống hoặc căng thẳng. Theo Y Học Cổ Truyền, chức năng tiêu hóa chủ yếu do Tỳ (Lá lách) và Vị (Dạ dày) đảm nhiệm, và sự mất cân bằng Khí Huyết ở các cơ quan này sẽ dẫn đến các triệu chứng khó chịu trên.
Bấm huyệt là một phương pháp hiệu quả để điều hòa chức năng Tỳ Vị, tăng cường nhu động ruột, thúc đẩy quá trình tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng, đồng thời làm giảm các triệu chứng khó chịu. Bạn có thể thực hiện bấm các huyệt đạo sau đây để hỗ trợ hệ tiêu hóa của mình:
1. Huyệt Túc Tam Lý (ST36) - Huyệt "Trường Thọ" Cho Tiêu Hóa
Vị trí: Dưới đầu gối, cách bờ ngoài xương ống chân (xương chày) khoảng 1 khoát ngón tay, đo từ điểm lõm ngoài dưới xương bánh chè (huyệt Độc Tỵ) xuống 3 thốn (4 ngón tay khép lại). (Xem chi tiết tại đây).
Tác dụng: Là huyệt đạo quan trọng nhất để điều hòa chức năng Tỳ Vị, tăng cường khí lực, trị mọi vấn đề về tiêu hóa như đau dạ dày, đầy bụng, khó tiêu, nôn ói, tiêu chảy, táo bón. Nó còn giúp tăng cường sức đề kháng chung.
Cách bấm: Dùng ngón tay cái hoặc ngón trỏ bấm mạnh vào huyệt, day tròn trong 2-3 phút cho đến khi cảm thấy căng tức lan xuống bàn chân. Làm cả hai bên chân. Có thể bấm trước hoặc sau bữa ăn 30 phút.
2. Huyệt Trung Quản (CV12) - Huyệt Của Dạ Dày
Vị trí: Nằm trên đường thẳng giữa bụng, điểm giữa của đoạn nối từ mũi xương ức đến rốn (từ mỏm ức xuống rốn chia đôi).
Tác dụng: Là huyệt Mộ của Vị (dạ dày), có tác dụng trực tiếp lên dạ dày, giúp trị đau dạ dày, đầy chướng bụng trên, ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, ăn không tiêu.
Cách bấm: Nằm ngửa, thả lỏng bụng. Dùng đầu ngón tay giữa hoặc cả hai ngón trỏ và giữa đặt lên huyệt Trung Quản. Ấn nhẹ xuống và day tròn theo chiều kim đồng hồ trong khoảng 2-3 phút. Hít thở sâu và chậm trong khi day. Tránh bấm khi bụng quá no.
3. Huyệt Nội Quan (PC6) - Giảm Buồn Nôn, Điều Hòa Khí
Vị trí: Mặt trong cẳng tay, cách lằn chỉ cổ tay 2 thốn, giữa hai đường gân cơ. (Xem chi tiết tại đây).
Tác dụng: Hiệu quả tức thì với cảm giác buồn nôn, nôn ói do khó tiêu, ngộ độc thức ăn nhẹ hoặc say xe. Giúp điều hòa khí nghịch của dạ dày, giảm ợ hơi, nấc cụt.
Cách bấm: Dùng ngón tay cái bấm và day nhẹ huyệt Nội Quan trong 1-2 phút khi có cảm giác buồn nôn hoặc khó chịu ở dạ dày. Làm cả hai tay.
4. Huyệt Hợp Cốc (LI4) - Thông Kinh Lạc, Giảm Đau
Vị trí: Mu bàn tay, giữa ngón cái và ngón trỏ. (Xem chi tiết tại đây).
Tác dụng: Giúp thông kinh hoạt lạc ở vùng bụng, giảm đau bụng do co thắt, hỗ trợ điều trị táo bón (do Hợp Cốc thuộc kinh Đại Trường - Ruột Già). Kết hợp với Túc Tam Lý tạo thành cặp huyệt mạnh mẽ điều hòa tiêu hóa.
Cách bấm: Bấm mạnh vào huyệt Hợp Cốc ở cả hai tay, mỗi bên 1-2 phút.
Lưu ý quan trọng: Không bấm huyệt này cho phụ nữ đang mang thai.
5. Huyệt Thiên Khu (ST25) - Huyệt Của Đại Tràng
Vị trí: Nằm ngang rốn, đo ra hai bên mỗi bên 2 thốn.
Tác dụng: Là huyệt Mộ của Đại Tràng, chuyên trị các vấn đề về ruột già như táo bón, tiêu chảy, đau bụng quanh rốn, đầy hơi.
Cách bấm: Nằm ngửa, dùng ngón trỏ và ngón giữa của cả hai tay bấm đồng thời vào hai huyệt Thiên Khu, day nhẹ theo vòng tròn trong 2-3 phút.
Lời Khuyên Kết Hợp Để Hệ Tiêu Hóa Khỏe Mạnh
- Massage bụng: Sau khi bấm huyệt, bạn có thể dùng lòng bàn tay xoa nhẹ nhàng vùng bụng theo chiều kim đồng hồ trong vài phút để kích thích nhu động ruột.
- Ăn uống đúng cách: Ăn chậm, nhai kỹ, tránh ăn quá no. Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán, đồ ăn cay nóng, rượu bia, đồ uống có gas. Ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ.
- Uống đủ nước: Nước giúp quá trình tiêu hóa diễn ra thuận lợi hơn.
- Quản lý căng thẳng: Stress có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa. Thực hành các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga, hít thở sâu.
- Vận động hợp lý: Vận động giúp kích thích nhu động ruột và cải thiện tiêu hóa.
Khi Nào Cần Đi Khám Bác Sĩ?
Bấm huyệt là biện pháp hỗ trợ tốt cho các rối loạn tiêu hóa thông thường. Tuy nhiên, nếu bạn gặp các triệu chứng nghiêm trọng hoặc kéo dài như đau bụng dữ dội, nôn ra máu, đi ngoài ra máu, sụt cân không rõ nguyên nhân, hoặc thay đổi thói quen đại tiện bất thường, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Xem thêm các lưu ý an toàn khi bấm huyệt >